شاید شما هم لامپ های در حال چشمک زدن را در خانه تان دیده باشید. سوسو زدن لامپ یکی از بارزترین نشانه های نوسان برق در خانه های ما است البته همیشه نوسان برق ممکن است چنین نشانه های واضح و مشخصی نداشته باشد این در حالی است که گاه چنین نوسان های غیرقابل مشاهده ای باعث تاثیر آنی و شدید مثل تخریب دائمی (سوختن) لوازم برقی خانگی و در مواردی حتی آتش سوزی خانه شود.

با ما همراه باشید تا در ادامه با هم به تاثیر نوسان برق بر لوازم خانگی بپردازیم و پس از آن راهکارهای پیش گیری از چنین آسیب های احتمالی را شرح دهیم.

نوسان برق چیست؟

در هر کشوری جریان برق دارای استانداردهای مشخصی است که تمام دستگاه های الکتریکی خانگی در زمان استفاده از این استانداردهای پیروی می کنند. در ایران جریان 220 و شدت جریان برق نیز 50 هرتز می باشد. بنابراین تمام لوازم برقی موجود در خانه ها مانند تلویزیون، یخچال و فریزر، کولرهای گازی و آبی و ... به گونه ای طراحی شده اند که تحت استانداردهای مشخص شده ی جریان برق کار می کنند. جریان برق یاد شده می بایست همواره ثابت باشه تا دستگاه های الکتریکی به درستی فعالیت کنند. این در حالی است که گاه موانع مختلفی باعث کاهش جریان و یا افزایش جریان خواهند شد که به این کاهش و یا افزایش، نوسان برق می گویند. به عبارت دیگر، نوسان ولتاژ یک تغییر مداوم در ولتاژ است. رعد و برق، وجود مشکل در سیم کشی منزل، بارش باران و خیس شدن سیم های برق، استفاده از دستگاه های جوشکاری و یا حتی استفاده از آسانسور از عوامل معمول در نوسان برق هستند. همچنین درمناطق روستایی ممکن است به دلیل طولانی بودن خطوط برق دچار نوسانات ولتاژ چشمگیری شوند. هنگامی که مصرف برق در منطقه زیاد است، این خطوط برق می توانند باعث کاهش ولتاژ شوند. این وضعیت شبیه استفاده از دوش در حمام طبقه دوم یک خانه است. وقتی کسی شیر آب لباسشویی طبقه اول را روشن کند، ممکن است آب دوش طبقه دوم کم شود.

رعد و برق، وجود مشکل در سیم کشی منزل، بارش باران و خیس شدن سیم های برق، استفاده از دستگاه های جوشکاری و یا حتی استفاده از آسانسور از عوامل معمول در نوسان برق هستند.

اثرات نوسان ولتاژ مشابه اثر ولتاژ کم است. باعث می شود چراغ ها سوسو بزنند یا روشن تر شوند. صفحه نمایش نیز ممکن است سوسو بزند. همچنین مواردی وجود دارد که تجهیزات الکترونیکی مانند رایانه از کار می افتند. علاوه بر این ، نوسانات ولتاژ می تواند باعث از بین رفتن داده های سیستم های رایانه ای شود، در حالی که در تلویزیون ها یا رادیوها ممکن است تداخل ایجاد کنند. این مشکل برق می تواند تأثیر قابل توجهی در طول عمر لامپ های رشته ای داشته باشد، زیرا آنها برای ولتاژ خاصی طراحی شده اند.

استابلایزر چیست؟

تثبیت کننده ولتاژ (استابلایزر) برای محافظت از ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی در برابر نوسانات ولتاژ استفاده می شود. دستگاه استابلایزر این اطمینان را به شما می دهد که همیشه ولتاژ ثابتی به دستگاه مصرف کننده هدایت می شود و کیفیت منبع تغذیه در حد استاندارد حفظ می شود. به عبارت دیگر دستگاه Stabilizers در صورت تغییر یا نوسان ولتاژ تعذیه در یک دامنه مشخص، ولتاژ را تثبیت و تنظیم می کند.

استابلایزرها به چند نوع تقسیم می شوند؟

انواع استابلایزر شامل استابلایزر سروموتوری (Servo motor stabilizer) استابلایزر استاتیک (Static stabilizer) و استابلایزر رله ای (Relay Stabilizer) می شود. استابلایزر رله ای بیشتر به عنوان استابلایزر خانگی شناخته می شود. لازم به ذکر است که این استابلایزر خانگی دارای قیمت مناسب و نسبت به مدل های پیشین مقرون به صرفه تر است.

چگونه از لوازم الکتریکی منزل در برابر نوسان برق محافظت کنیم؟

اگر شما هم نگران آسیب نوسان برق بر روی دستگاه های الکتریکی منزل خود هستید، خرید دستگاه استابلایزر خانگی می تواند راه حلی آسان و مطمئن برای رفع این مشکل باشد. انواع مختلفی از دستگاه استابلایزر در بازار موجود است. استابلایزر ایرانی توسط برخی شرکت های ایرانی ساخته و تولید می شود دارای کیفیت خوب و قیمت مناسب بوده که می تواند نیاز شما به استابلایزر خانگی را برطرف کرده و لوازم برقی شما را از آسیب محافظت کند.

اگر تامین هزینه خرید چند دستگاه استابلایزر خانگی برای شما مشکل است، پیشنهاد می شود که فقط برای وسایل برقی که دارای حساسیت بالاتری به نوسان برق دارند، نسبت به خرید استابلایزر اقدام شود.

به طور معمول در زمان استفاده همزمان چندین وسیله برقی پر مصرف با یکدیگر، امکان قطعی برق و یا نوسان ولتاژ در سیم کشی ساختمان‌ها ایجاد شود. از این رو برای تثبیت کردن این نوسانات ولتاژ از دستگاهی به نام دستگاه استابلایزر استفاده می‌کنند. در این مطلب قصد داریم که با ساختار، انواع و کاربرد استابلایزر آشنا شویم.

استابلایزر چیست؟
استابلایزر‌ها جهت جلوگیری از نوسانات و پرش‌های ناگهانی برق شهری تکفاز ۲۲۰ ولت و برق سه فاز ۳۸۰ ولت ساختمان‌ها، برای محافظت از کلیه‌ی لوازم برقی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد استابلایزر
به همین منظور برای حفاظت از لوازم برقی خانگی و اداری بخصوص کولر گازی، یخچال، لباسشوئی، سیستم صوتی و تصویری و کامپیوتر و حتی در کارخانجات مختلف برای حفاظت از دستگاه‌های برش، بسته بندی و ...، حتما ً باید از دستگاه‌های استابلایزر و استابلایزر سه فاز استفاده نمود.


انواع استابلایزر و تفاوت استابلایزر سرو موتوری و رله‌ای
استابلایزر به دو مدل استابلایزر رله ای و استابلایزر سروو موتوری تقسیم می‌گردد.
در استابلایزر‌های رله‌ای عملیات تغییر ولتاژ به کمک مجموعه‌ای از ترانس‌های افزاینده و کاهنده و یا یک یا چند خروجی انجام می‌گیرد. در واقع اطلاعات لازم به ولتاژ ورودی توسط سیستم الکترونیکی دستگاه، تحلیل و تجزیه شده و دستورات لازم برای ترکیب صحیح ترانس و رله‌ای ارسال می‌شود، ولی در استابلایزر سرووموتوری به دلیل حلقوی بودن ترانس داخلی و سیستم مکانیکی آن سرعت کمتری را استفاده می‌کند، اما اصلاح نوسانات ولتاژی را با دقت بیشتری انجام می‌دهد.
استابلایزر تک فاز یا محافظ ولتاژ تک فاز برای مصارف خانگی، کولر گازی، لباسشویی، ماینر، بافندگی و ... استفاده می‌شود.

به منظور مقابله با شوک الکتریکی از دستگاه استابلایزر (محافظ برق) استفاده کنید.

هنگامی که قصد دارید یک سیستم کامپیوتری را نصب و راه اندازی کنید به احتمال فراوان محافظ الکترونیکی یا استابلایزر (Stabilizer) از اجزایی است که خواهید خرید. کاربرد دستگاه استابلایزر (محافظ الکترونیکی) که اهمیت فراوانی دارد محافظت از اجزاء و قطعات الکترونیکی درون کامپیوتر شماست. این محافظت در مقابل نوسان های الکتریکی انجام می گیرد بنابراین ابتدا تعریف کامل تری از نوسان را ارائه می کنیم . نوسان ولتاژ یا ولتاژ ناپایدار و به عبارتی power surge به افزایش و یا کاهش ولتاژ خارج از محدوده استاندارد و قراردادی اطلاق می شود . در سیم کشی های خانگی و اداری در ایران ولتاژ استاندارد 220 ولت است. اگر سطح ولتاژ از 220 ولت تجاوز کند و یامقدار زیادی کمتر از آن باشد آنگاه محافظ الکتریکی یا surge protector از نابود شدن کامپیوترتان جلوگیری می کند . برای فهم بهتر مسأله مفید است تا ولتاژ را بهتر بشناسید . ولتاژ انرژی پتانسیل الکتریکی محسوب می شود . جریان الکتریسیته از نقطه ای به نقطه ای دیگر جریان می یابد زیرا انرژی پتانسیل دو نقطه تفاوت دارند . می توانید این مسأله را مشابه جریان آب در نظر بگیرید که از جایی با فشار و سطح بیشتر به محلی با فشار و سطح کمتر حرکت می کند . در واقع می توان ولتاژ را فشار الکترونیکی نیز نامید .

در هر دو حال اگر افزایش ولتاژ قابل توجه باشد می تواند باعث بروز خسارات زیادی در دستگاه الکترونیکی شود . همانطور که اگر فشار آب پشت سد خارج از محدوده افزایش یابد سد می شکند . برای سیم حامل جریان برق هم چنین اتفاقی می افتد و سیم از بین می رود . حتی اگر افزایش ولتاژ بلافاصله قطعه را نابود نکند در طول زمان آن را از بین خواهد برد.

به منظور جلوگیری از بروز این اتفاق توصیه می ­شود از یک دستگاه تثبیت کننده ولتاژ یا استابلایزر (Stabilizer) برای لپ تاپ و یا کامپیوتر خود استفاده کنید. دستگاه Stabilizer یک سیستم تنظیم و تثبیت کننده ولتاژ است که در صورت نوسان، افت و … را به سرعت تشخیص داده و بصورت اتوماتیک رفع می کند. استابلایزر این امکان را به شما می­دهد تا در هنگام نوسان از دستگاه‌های الکتریکی خانگی خود محافظت کنید.

قطع شدن برق چگونه به کامپیوتر آسیب می‌رساند؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در حال ویرایش یک تصویر، تهیه یک نامه، آماده کردن یک تحقیق دانشگاهی و یا جست و جو در اینترنت باشید و ناگهان با قطع شدن برق امکان ادامه آن را نداشته باشید و حتی ممکن است به دلیل عدم ذخیره سازی تغییرات تمامی زحمات شما از بین برود. اگر در نواحی از کشور ساکن هستید که به دلیل گرما در برخی فصول سال مصرف مشترکین افزایش می­یابد یا در محل زندگی شما زیر ساخت های انتقال برق نامناسب و فرسوده هستند، بیش از سایر افراد شاهد قطعی برق هستید. از آن گذشته قطع شدن و وصل شدن برق به صورت ناگهانی، سبب از بین رفتن اطلاعات خواهد شد. به علاوه هارد درایو (Hard Drive Disk) نیز ممکن است به صورت بسیار زیادی آسیب ببیند. بخش های دیگر نظیر کارت حافظه اس دی (Secure Digital) معمولا دچار آسیب دیدگی نخواهد شد. چرا که اتصال دایمی ندارند. (البته در صورت آسیب دیدن SD کارت نیز می توان مجددا اطلاعات را بازیابی کرد) نوسان و بالا و پایین رفتن ولتاژ برق نیز می تواند باعث آسیب به مادربورد (Motherboard)، هارد درایو، کند شدن عملکرد سیستم و عدم نگهداری شارژ باتری شود.

برای جلوگیری از خاموشی ناگهانی از یو پی اس استفاده کنید.

منبع تغذیه بدون وقفه یا UPS (Uninterruptible power supply)یک وسیله ­ی الکتریکی است که به منظور تامین پیوسته توان مورد نیاز بار مصرفی با استفاده از انرژی ذخیره شده در باتری، بین برق شهر و دستگاه مصرف کننده قرار می­گیرد.

یو پی اس ها بسته به نوع کاربرد آن ها در توان­ های مختلفی ساخته شده و در بازار موجود هستند. انتخاب یو پی اس (UPS) براساس نیاز کاربر صورت می­ گیرد. انواع یو پی اس از نظر فناوری به سه دسته ی یو پی اس آفلاین(OFFLINE)، یو پی اس آنلاین (ONLINE) و یو پی اس لاین اینتراکتیو (LINE INTERACTIVE) تقسیم می­ شود.

دستگاه یو پی اس همچنین باعث کاهش نوسانات برق و نیز یکنواخت شدن ولتاژ شده و در نتیجه از شوک الکترونیکی و آسیب به تجهیزات حساس جلوگیری می­کند. این منبع انرژی اضطراری، موجب تامین انرژی لازم برای خاموش کردن کامپیوتر در زمان قطع برق شده و از خاموشی ناگهانی و در نتیجه آسیب به آن جلوگیری می­کند.

برای خرید یو پی اس اینجا را مشاهده کنید.